لودویگ فان بتهوون نزدیک به سه قرن است که عزیز دردانه جهان موسیقی است. عشق و علاقه به او طی این سالیان دراز نه تنها کاهش نگرفته که هر سال پر شورتر شده است.

هر سال در سراسر جهان سمینارها، کنگره ها، کنسرت ها، رسیتال ها و جشنواره های بی شمار برای شناختن زندگی و آثار او برگزار می شود. میلیون ها نسخه از آثار جاودانه او باز تولید و باز پخش می شود و نام درخشان او هنوز نقل محافل فرهنگی جهان است.

از جمله گرد همائی های معروف بتهوونی باید از جشن سالانه بتهوون در زادگاهش شهر بن در آلمان یاد کرد که پیشینه اش به ۲۳۰ سال پیش ، به سال ۱۸۴۵ برمی گردد.

جشن بتهوون از آن تاریخ تاکنون به ویژه در زمان جنگ جهانی دوم کارش به وقفه های کوتاه مدت کشید ولی باز به همت هنرمندان و بتهوون دوستان سر پا ایستاده و تا امروز خود را نگاه داشته است.

امسال جشن بتهوون به مناسبت ۱۹۰ امین سال آفرینش قصیده شادی (سمفونی نهم) پر و پیمان تر از همیشه از ۶ سپتامبر تا ۳ اکتبر در شهر بن برگزار می شود. سولیست ها و گروه های مشهور از سراسر جهان در آن حضور دارند و تمامی آثار بتهوون را اجرا می کنند. این گروه ها نه تنها از کشورهای غربی که از آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نیز می آیند.

حتی ایرانیان نیز نقشی در جشن امسال بتهوون دارند. منوچهر رادین، هنرپیشه قدیمی تئاتر در بخشی از جشن که به گوته مربوط می شود، چند غزل از حافظ را روی صحنه می خواند و بازی می کند.

شاید برای نخستین بار باشد که همه سمفونی ها، کنسرتوها، سونات ها و کوارتت های بتهون را می توان در جشنواره ای شنید. واقعا بتهوون به محبوب ترین هنرمند جهان تبدیل شده است.

او دردانه موسیقی دیروز و امروز و فرداست. درباره این دردانه بسیار نوشته و گفته اند، ولی شاید هیچ کس چون نویسنده و ناقد اتریشی، هانس وایگل (۱۹۰۸-۱۹۹۱ ) او را در رابطه با زندگی و جامعه تفسیر نکرده باشد.

برشی از نوشته هانس وایگل را در زیر می خوانید:

دور و بر بتهوون مگرد! سکندری خواهی خورد. یا از سر او می گذری و یا از طریق او به قلمرو سرشار موسیقی راه می یابی. موسیقی یا به سوی او یا از سوی او جاری است. آن چه میان تو و او در قلمرو موسیقی مطلق رخ می دهد، همانی است که میان تو و ریچارد واگنر در محدوده موسیقی دراماتیک اتفاق می افتد. البته این دومی دیرتر.

با بتهوون موسیقی می آغازد و با او نیز کنار می گیرد. سترگی او از آغاز تا پایان و از اوج تا اعماق است و هنگامی که تو این از اوج تا اعماق را دریابی، او را خواهی فهمید. و قبل از همه مقام او را در جریان تکامل موسیقی خواهی فهمید.

او اجتناب ناپذیر بود. اجتناب ناپذیر همان گونه که بلوغ در زندگی انسان. همان گونه که نبرد تروا. همان گونه که پیدایی آمریکا و همان گونه که طرد آدم از بهشت و بلایای دیگر!

بتهوون شناخت خوبی و بدی، زشتی و زیبایی را در موسیقی نیز جاری ساخت. او "پرومته" است با آتش که قهرمانانه به سرزمین موسیقی اعتدال یافته، که قبل از او موجود بوده، راه یافته است.

و تو می پرسی پیش از او چه بود؟

bbc news